Ełcka Kolej Wąskotorowa – jest jedną z nielicznych kolei tego typu na terenie Polski, funkcjonującą do dnia dzisiejszego. Jej głównym zadaniem był przewóz mieszkańców okolicznych wsi do Ełku. Jej działalności nie przerwała II wojna światowa, ani zmiana przynależności państwowej – aż do lat 90 XX wieku służyła jako regionalne źródło transportu. W 1992 r. kolej została uznana za zabytek. Od 2002 roku stanowi działającą atrakcę turystyczną Mazur.
Pierwsze lata
Ełcka kolej wąskotorowa powstała na zlecenie starosty ełckiego Carla Suermondta w latach 1910-1918. Kolej została wybudowana metodą kroczącą przez Lycker Kleinbahn Aktiengesellschaft. Powstała linia jednotorowa, o szerokości torów 1 m (dzięki specjalnej technice możliwy jest przewóz wagonów współczesnych). Całkowita długość torów wynosi 47,66 km. Główna linia liczy sobie 37,98 km z Ełku do Turowa. W pobliżu miejscowości Laski Małe znajduje się odgałęzienie do Zawad-Tworków, o długości 9,68 km. Pierwszy fragment EKW, o długości 24,76 km odcinek do miejscowości Borzymy wraz z 9,7 km odgałęzieniem do m. Zawady-Tworki, otwarto już 23 października 1913 r.
I wojna światowa
Przewozy pasażerskie i towarowe wznowiono na kolei po ostatecznym usunięciu zniszczeń wojennych, co nastąpiło 5 października 1918 r. W 1938 r. przewieziono 29 026 ton towarów i 54 837 pasażerów. W 1939 r. tabor posiadał 5 parowozów, 9 wagonów pasażerskich, 2 wagony pocztowe i 37 wagonów towarowych.
II wojna światowa i PRL
Kolejnych zniszczeń dokonała ofensywa rosyjska podczas II wojny światowej – szczęśliwie ocalały jednak wszystkie parowozy. W 1951 r. przerobiono tory na 0,75m. Aż do lat 60. na trasie kursowały lokomotywy parowe, a od 1968 r. doszły 2 lokomotywy spalinowe zastępując parowozy. Parowozy powróciły na Ełcką Kolej Wąskotorową w latach 90 XX wieku do obsługi pociągów turystyczych. Mimo wielkiej popularności wśród mieszkańców oraz turystów dochody kolejki nie pokrywały wydatków – nowa sytuacja polityczno-gospodarcza sprawiła, że przed ełcką wąskotorówką stanęło, mimo wpisania na listę zabytków, widmo upadku.
Okres współczesny
W 2001 r. PKP podjęła decyzję o likwidacji linii – rok później przejął ją Urząd Miasta w Ełku i przekazał Miejskiemu Ośrodkowi Sportu i Rekreacji jako Ełcką Kolej Wąskotorową (do tej pory funkcjonowała pod nazwą Ełckiej Kolei Dojazdowej). W historii kolejki rozpoczął się nowy etap. Obecnie pociągi jeżdżą na trasie Ełk – Sypitki. Od 1 marca 2014 r. Ełcką Koleją Wąskotorową zarządza Muzeum Historyczne w Ełku.
Stacja, muzeum
Na ulicy Wąski Tor 1 w Ełku znajduje się osobna stacja kolei wąskotorowej – Ełk Wąskotorowy, położona w pobliżu głównej stacji kolejowej. W budynku funkcjonuje muzeum poświęcone historii ełckiego węzła kolejowego. W muzeum znajdują się przedmioty wyprodukowane przed 1945 rokiem, od dawnego urządzenia do datowania kartonowych biletów, przez miniaturowe modele lokomotyw, po zbiór przedmiotów używanych niegdyś na co dzień w pracy konduktorów, zawiadowców, dróżników. Można tu przymierzyć dawne wyposażenie służbowe konduktorów. Wąskotorówka stanowi wspaniałą atrakcje Ełku. Kolejną atrakcją turystyczną jest skansen pszczelarski, w którym rzeźbione są w pniach drzew ule, wyrabia się małe rzeźby z miodu i wosku pszczelego.